اسطوخودوس را در هل سبز بیشتر بشناسیم

اسطوخودوس یک گیاه بومی در حوزه مدیترانه است و در سرتاسر جنوب قاره اروپا پراکنده می باشد؛ البته در جنوب آمریکا زیر کشت آن را متداول کرده‌اند. اسطوخودوس در خاک‌های مخلوط با شن و ماسه که بخوبی آبیاری بشوند و محل نیز آفتابگیر باشد، رشد می‌نماید در جنوب فرانسه و بریتانیا این گیاه را به صورت انبوه کشت می‌کنند. همچنین در باغچه منزل هم می‌توان اسطوخودوس را به شکل یک گیاه تزیینی کاشت و از محاسن آن بهره برد.
اسطوخودوس گیاهی است چندین ساله به ارتفاع حدود نیم متر با برگهای متقابل، باریک، دراز سبز رنگ و پوشیده از کرکهای سفید پنبه ای. گلهای آن برنگ بنفش و بصورت سنبله می‌باشد.
قسمت مورد استفاده این گیاه، گلها و سرشاخه‌های گلدار آن است. اسطوخودوس بوی بسیار مطبوعی دارد، طعم آن تلخ است و بعلت بوی مطبوع آن در عطر سازی مصرف می‌شود.
اسانس اسطوخودوس که از تقطیر گل و سرشاخه‌های گلدار این گیاه بدست می‌آید مایعی است زردرنگ یا زرد مایل به سبز که دارای بوی مطبوعی است.
ترکیبات شیمیایی:
اسانس اسطوخودوس دارای حدود 40% استات لینالیل است همچنین در آن ترکیباتی نظیر اسید بوتیریک، اسید پروپیونیک و اسید والریک، لینالول آزاد و ژرامبول وجود دارد.
خواص داروئی:
اسطوخودوس از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است.
1) برای رفع خستگی و آرامش چند قطره روغن اسطوخودوس را در وان آب گرم ریخته و برای مدت یکربع ساعت در آن دراز بکشید، 2) گرفتگی‌ها را باز می‌کند، 3) مقوی معده است، 4) ادرارآور می‌باشد، 5) معرق است و تب را پائین می‌آورد، 6) صفرا بر بوده و کبد را بکار می‌اندازد و بیماری‌های کبدی را برطرف می‌کند، 7) ضد تشنج است، برای تقویت عمومی بدن خوب است، 9) کرم‌های معده و روده را از بین می‌برد، 10) بیماری‌های سینه و سرفه را برطرف می‌کند، 11) در معالجه زکام موثر است، 12) از آن می‌توان بعنوان مسهل و تمیز کننده استفاده کرد، 13) برای رفع بیماریهای مجاری و ادرار مفید است، 14) برای برطرف کردن رعشه و سرگیجه حدود 5 گرم از پودر آنرا با عسل مخلوط کرده و هر شب بخورید، 15) برای رفع فراموشی و تقویت حافظه از دم کرده اسطوخودوس استفاده کنید، 16) برای رفع بیخوابی یک قطره از روغن اسطوخودوس را روی یک تکه پنبه بچکانید و آنرا داخل بالش خود قرار دهید خواب مطبوعی برای شما می‌آورد، 17) برای برطرف کردن غم و اندوه هر روز دم کرده اسطوخودوس بنوشید، 18) اگر دست و پای شما خواب می‌رود از این گیاه استفاده کنید، 19) برای پیشگیری از آب آوردن بدن دم کرده اسطوخودوس بنوشید، 20) زردی را برطرف می‌کند، 21) برای رفع حالت تهوع و سرگیجه مفید است، 22) سردرد و سردردهای یکطرفه را درمان می‌کند، 23) برای معالجه ضعف اعصاب مفید است، 24) طپش قلب را از بین می‌برد، 25) آسم را برطرف می‌کند، 26) برای رفع ترشحات زنانه می‌توانید از این گیاه استفاده کنید، 27) برای برطرف کردن سوء هاضمه یک قطره اسانس اسطوخودوس را در یک لیوان آب نیم گرم ریخته و یا یک فنجان از دم کرده آن را بنوشید، 28) اسطوخودوس درمان کنده رماتیسم، آرتروز و نقرس است. برای این منظور کمپرس آنرا بر روی عضو مورد نظر بگذارید و یا اینکه 2 قطره روغن آنرا با یک قاشق روغن بادام و یا روغن زیتون مخلوط کرده و عضو دردناک را با آن ماساژ دهید، 29) زخم‌های کهنه را با مالیدن اسانس اسطوخودوس که در الکل حل کرده اید برطرف کنید، 30) برای درمان بیماریهای ریوی 2 تا 3 قطره روغن اسطوخودوس را با یک قاشق غذا خوری روغن بادام و یا روغن زیتون مخلوط کرده و سینه و پشت بیمار را ماساژ دهید، 31) مالیدن پماد اسطوخودوس زخم‌ها را ضد عفونی کرده و التیام می‌بخشد، 32) برای برطرف کردن بوهای نامتناسب در منزل چند قطره روغن اسطوخودوس را در آب ریخته و بگذارید به آرامی بجوشد عطر مطبوعی را در هوا پخش می‌کند، 33) برای رفع بیخوابی یک قاشق چایخوری پودر اسطوخودوس را با یک قاشق چایخوری پودر سنبل الطیب مخلوط کرده و در یک لیوان آبجوش ریخته و بمدت 10 دقیقه دم کنید. این دم کرده را یکساعت قبل از رفتن برختخواب میل کنید تا بیخوابی شما برطرف شود.
طرز استفاده:
1) دم کرده اسطوخودوس: حدود 5 گرم سرشاخه گلدار و یا گل این گیاه را در یک لیتر آبجوش ریخته و بمدت 10 دقیقه دم کنید. مقدر مصرف این دم کرده 4-3 فنجان در روز است، 2) کمپرس اسطوخودوس: 30 گرم گل و یا سرشاخه گلدار این گیاه را با یک لیتر آبجوش مخلوط کرده و بمدت 10 دقیقه دم کنید، 3) اسانس و روغن اسطوخودوس را می‌توانید از فروشگاههای گیاهان دارویی و یا برخی از داروخانه‌ها تهیه کنید برای مصرف یک قطره از آنرا با یک قاشق روغن بادام و یا روغن زیتون مخلوط کرده و برای ماساژ استفاده کنید. و یا یک قطره آنرا روی یک حبه قند و یا یک قاشق عسل مخلوط کرده بخورید.
مضرات:
اسطوخودوس گیاهی است بی ضرر که همه می‌توانند از آن استفاده کنند. فقط برای اشخاص صفراوی مزاج خوب نست و باعث آشفتگی می‌شود. اینگونه اشخاص باید آنرا با سکنجبین یا کتیرا بخورند.